Η αγανάκτηση δεν αρκεί

Στο βιβλίο αυτό ο Πιέτρο Ινγκράο αναφέρεται στο” Αγανακτήστε”, τη μεγάλη εκδοτική επιτυχία του Στεφάν Εσέλ στη Γαλλία αλλά και στην Ελλάδα, μέσα από μια συζήτηση με τους ιταλούς πανεπιστημιακούς Μαρία Λουίζα Μπότσια και Αλμπέρτο Ολιβέτι. Ο σημαντικός αυτός ιταλός πολιτικός, σχολιάζοντας το έργο του Εσέλ, ισχυρίζεται ότι η αγανάκτηση δεν αρκεί: “…Θεωρώ ότι το να αντικαταστήσει η αγανάκτηση την πολιτική και, πάνω απ’ όλα, να αντικαταστήσει τη δημιουργία των αποτελεσματικών της μορφών είναι μια αυταπάτη…” Είναι βεβαίως μια απάντηση έστω και στοιχειώδης. Όμως είναι ανάγκη να οικοδομηθεί ένα πολιτικό υποκείμενο. Φυσικά πρέπει να καταλάβουμε καλά, να μελετήσουμε ποιο θα μπορούσε να είναι, τι μορφή θα πρέπει να λάβει, να κατανοήσουμε με ποιους τρόπους, λίγο-λίγο, θα μπορέσει να υλοποιηθεί αυτή η ανάγκη…”

Όπως αναφέρει και στον πρόλογο του βιβλίου ο καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιo Αιγαίου Μιχάλης Ψημίτης: “Προσοχή όμως: ο Ινγκράο δεν επιρρίπτει ευθύνες στην αγανάκτηση για την κρίση της πολιτικής. Το αντίθετο, κατηγορεί τη δοκιμασμένη πολιτική ως μια διαδικασία που ταύτισε την εκπροσώπηση με την εξουσιοδότηση, αγνοώντας πλήρως ότι οι σχέσεις μεταξύ των υποκειμένων χρειάζονται βιώσιμους τρόπους και κανόνες αμοιβαίας έκφρασης και ωφέλειας. Έτσι, η πολιτική δράση μετέτρεψε την εκπροσώπηση σε ζήτημα αριθμητικής, παραμερίζοντας βίαια το ζήτημα της ανάγκης ενός εσωτερικού στην κοινωνία διαλόγου ανάμεσα στις διαφορετικές εμπειρίες και ανάμεσα στις διαφορετικές κουλτούρες”.

Το έργο, ακολουθώντας το περιεχόμενο της ιταλικής έκδοσης, περιλαμβάνει και μια δεύτερη συνομιλία του Πιέτρο Ινγράο με τους Μαρία Λουίζα Μπότσια και Αλμπέρτο Ολιβέτι η οποία αναφέρεται στην αμφιβολία. Για τον Ινγκράο “… η αμφιβολία δεν είναι απλώς μια άσκηση ελευθερίας. Είναι περισσότερο ο αναγκαίος διαμεσολαβητικός κρίκος ανάμεσα στη συλλογική δράση και στην αίσθηση ατομικής ελευθερίας…”.

Τέλος, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την ποιητική του Ινγκράο, δημιουργού τριών ποιητικών συλλογών, ενώ γίνεται και μια προσπάθεια προσέγγισης της προσωπικής διαδρομής του μέσα από την εμπειρία των 96 χρόνων ζωής του μεγάλου ιταλού διανοητή:

“… Έμαθα σ’ αυτόν τον αιώνα το ανείπωτο του ανθρώπου, του καθενός από μας, και της σχέσης με τον άλλο που δε μπορέσαμε ποτέ να αντιληφθούμε σε βάθος. Ο φόβος μου είναι μήπως μου πάρουν όχι τόσο το ψωμί ούτε το Σύνταγμα, όσο να σβηστεί η ιδέα του ανθρώπου [… ] Σας παρακαλώ, μην επιτρέψετε να διαγράψει ο άνθρωπος αυτό το ερώτημα”.