Η χριστιανική Ανατολή και η άνοδος του παπισμού

Οι “Εκκλησιαστικές Ιστορίες”, σχεδόν ανεξαιρέτως, είναι στην ουσία ιστορίες της δυτικής χριστιανοσύνης. Οι αναφορές στην Ανατολή είναι σύντομες και ως επί το πλείστον επιφανειακές. Το βιβλίο αυτό, επιχειρώντας μια πιο ισόρροπη προσέγγιση, περιγράφει τις εξελίξεις στις Εκκλησίες της Ανατολής και της Δύσης κατά τον ύστερο Μεσαίωνα. Εξετάζει τα σημαντικότερα κινήματα στη Δύση (το παπικό μεταρρυθμιστικό κίνημα, τις Σταυροφορίες, τον σχολαστικισμό και τον συνοδισμό) και αναλύει τις επιπτώσεις τους στην Ανατολή. Ερευνά τα θεολογικά και πνευματικά ρεύματα που εξαπλώθηκαν από το Βυζάντιο προς τις ορθόδοξες Εκκλησίες των Βαλκανίων και της Ρωσίας, τα οποία και συνέβαλαν στη διατήρηση της ταυτότητας και της ενότητας της “βυζαντινής κοινοπολιτείας”, όταν πλέον η ίδια η αυτοκρατορία κατέρρεε. Παρουσιάζει επίσης τις ελάχιστα γνωστές ιστορίες των τοπικών ανατολικών Εκκλησιών: της Αιγύπτου, της Αιθιοπίας, της Συρίας, της Αρμενίας και της Γεωργίας. Κατά την εξιστόρηση αποκαλύπτονται οι πολυποίκιλοι παράγοντες που προκάλεσαν τη διχόνοια στη χριστιανοσύνη των Μέσων Χρόνων, παράγοντες οι οποίοι καταδίκαζαν σε αποτυχία κάθε απόπειρα επανένωσης. Συνεπώς, το βιβλίο δεν αφορά μόνον τους ιστορικούς της Εκκλησίας αλλά και όλους όσους σήμερα τους απασχολεί το θέμα της χριστιανικής ενότητας.