Ιδέες και αισθητική

Το 1963 ξέσπασε μια εντονότατη διαμάχη ανάμεσα στους μεσοπολεμικούς συγγραφείς Ηλία Βενέζη και Γιώργο Θεοτοκά, και τους μεταπολεμικούς Σπύρο Πλασκοβίτη και Αλέξ. Αργυρίου. “Αυτοί είναι τώρα καλά τοποθετημένοι στις θέσεις τους, στα γραφεία τους, στη ζωή. Έδωσαν ό,τι είχαν να δώσουν”, είπε ο ακαδημαϊκός Ηλίας Βενέζης, σβήνοντας τους νεότερους από τον γραμματολογικό χάρτη πριν καν προφτάσουν να ωριμάσουν. “Οι έφηβοι της κατοχής μοχθούν και βιοπαλαίουν” και το 80% των βιβλίων είναι δικά τους, ανταπάντησε με οξύτητα ο Σπύρος Πλασκοβίτης.

Οι λογοτεχνικές διαμάχες ανάμεσα στους μεσοπολεμικούς και τους μεταπολεμικούς ήταν στις μετεμφυλιακές δεκαετίες του ’50 και του ’60 συχνές. Όχι μόνο στο χώρο των φιλελευθέρων, αλλά και στην Αριστερά -με κορυφαία τη σύγκρουση για τις “Ακυβέρνητες πολιτείες” του Στρατή Τσίρκα. Τι είδους ήταν οι διαμάχες αυτές; Κάποιες από τις αναπόφευκτες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους πρεσβύτερους και τους νεότερους, καθώς οι πρώτοι αγωνίζονταν να μην απολέσουν τη ρυθμιστική τους εξουσία και οι δεύτεροι να διασφαλίσουν έδαφος για να κυριαρχήσουν; Ή προϊόν θεμελιωδέστερων κοσμοθεωρητικών διαφορών, ανεξαρτήτων μάλιστα από τον πολιτικοϊδεολογικό διχασμό της εποχής;