Ο πολιτισμός της Αναγέννησης στην Ιταλία

Το έργο του Jacob Burckhardt ανήκει στα αναγνωρισμένα και πολυμεταφρασμένα αριστουργήματα της ιστοριογραφίας. Η αξία του είναι διπλή. Αποτελεί πρότυπο ανασυγκρότησης ενός συγκεκριμένου πολιτισμού, έτσι ώστε να καταφαίνεται πως οι διάφορες πλευρές του συνδέονται μεταξύ τους από την ίδια θεώρηση του κόσμου και από την ίδια πρακτική στάση ζωής. Η ιστοριογραφία του πολιτισμού, αλλά και γενικότερα η κοινωνική ιστορία μπήκαν έτσι σε νέο δρόμο κάτω απ’ την επίδραση αυτού του βιβλίου. Από την άλλη πλευρά, η επικαιρότητά του παραμένει ακέραια και σε ό,τι αφορά τον ιδιαίτερο στόχο του, δηλαδή το φαινόμενο που ονομάζουμε “Αναγέννηση”. Μολονότι ο συγγραφέας συγκεντρώνεται στην ανάλυση της Αναγέννησης στην Ιταλία, ωστόσο η πρόθεσή του είναι ευρύτερη. Θέλει να εντοπίσει τα γνωρίσματα, χάρη στα οποία η Αναγέννηση σήμανε τη μεγάλη στροφή στην ιστορία της Ευρώπης και του κόσμου. Στο επίκεντρο έρχεται, έτσι, η γένεση της νεώτερης αντίληψης για την προσωπικότητα και την ατομικότητα, η συνάφειά της με την επανανακάλυψη της αρχαιότητας και με την καινούργια αξιολόγηση της Φύσης και της εγκόσμιας ζωής. Από την εμφάνιση αυτού του βιβλίου, νέο υλικό και νέες έρευνες διεύρυναν την κατανόηση της Αναγέννησης. Αλλά η αφετηρία του Burckhardt έμεινε στη βάση της ακλόνητη.