Ορμάτε σαν τα λιοντάρια

Το βιβλίο “Ορμάτε σαν τα λιοντάρια” είναι οι ημερολογιακές σημειώσεις του αντάρτη του ΕΛΑΣ Γιώργου Γούναρη από το χωριό Πάλιουρας της κεντρικής Εύβοιας. Σε αυτές καταγράφει την εμπειρία των 13 μηνών από την ημέρα που κατατάχθηκε στο Αντάρτικο τον Σεπτέμβριο του 1943 μέχρι τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου 1944 στην ελεύθερη πια Αθήνα, στον οποίο συμμετείχε ως μέλος μιας τιμητικής διμοιρίας του ΕΛΑΣ. Γεωγραφικό επίκεντρο της δράσης και της αφήγησης είναι η Εύβοια και κυρίως η ορεινή Παρνασσίδα και Δωρίδα. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πυκνό χρονικό, καθώς ο συντάκτης του δίνει σκόπιμα αρκετό χώρο σε περιγραφές, κρίσεις, σκέψεις και συναισθήματα. Ωστόσο, η σημασία του τεκμηρίου δεν περιορίζεται στο πραγματολογικό επίπεδο. Αυτό που του προσδίδει αξία είναι ότι πρόκειται για τη γραφή ενός απλού μαχητή της Αντίστασης. Ζούμε την καθημερινότητα μιας αντάρτικης μονάδας: πορείες, παραμονή σε χωριά, συντήρηση οπλισμού, αποφθειρίωση, εφοδιασμός, συσσίτιο και μάχες. Γραμμένο από έναν “πεζικάριο”, το ημερολόγιο μας εισάγει στον ανορθόδοξο πόλεμο όχι μέσα από αναφορές, διαταγές ή σχέδια επί χάρτου αλλά μέσα από εξοντωτικές πορείες, αρβύλες που διαλύονται και πυρομαχικά που εξαντλούνται. Τα ημερολόγια που διαθέτουμε από την Αντίσταση προέρχονται από πολιτικά και στρατιωτικά στελέχη ή αξιωματικούς, ανθρώπους μορφωμένους. Η διαφορά στην περίπτωση του “Αρτέμη” είναι ότι αποτελεί γέννημα-θρέμμα του κόσμου της υπαίθρου που στήριξε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ο άνθρωπος του ημερολογίου είναι ένα νεαρό αγροτόπαιδο που στο σάλπισμα του αντάρτικου κινήματος άκουσε τη βαθύτερη φωνή της συνείδησής του, όπως χιλιάδες και χιλιάδες στα χρόνια της Κατοχής, και προσπάθησε, υπό την επίδραση της αιώνιας θουκυδίδειας παρόρμησης του κτήματος ες αεί, να την καταγράψει με όση μεγαλύτερη ζωντάνια μπορούσε. Το καθήκον αυτό τον κινητοποιεί σε μια συνεχή μετατόπιση των ορίων του εαυτού του και του κόσμου του, με παρονομαστή τη σταθερή πεποίθηση πως η καταγραφή του βιώματος σε πραγματικό χρόνο είναι καθήκον εξίσου, ενδεχομένως και περισσότερο, σημαντικό από την ίδια τη συμμετοχή στον ένοπλο αγώνα. Είναι χαρακτηριστική η φροντίδα με την οποία καταγράφει ονομαστικά και με όσα περισσότερα στοιχεία μπορεί για τον καθένα τους Ευβοιώτες που συνάντησε στο βουνό -σοβαρή συμβολή στην τοπική ιστορία-, προσπάθεια που συνεχίζεται στις πολλές “δεύτερες ζωές” που αποφάσισε να δώσει ο ίδιος στο γραπτό του. Το “Ορμάτε σαν τα λιοντάρια” είναι ακόμα μία μαρτυρία μιας εποχής και ταυτόχρονα ένα ντοκουμέντο για τη διαχρονική σημασία της στράτευσης.