Το όραμα της ενωμένης Ευρώπης

Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, όπως τουλάχιστον το αντιμετωπίζουμε σήμερα αλλά και με την πρώτη ζωή του, φαίνεται πολύπλευρο και ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζεται μανιχαϊστικά ως δαιμονικό ή αγγελικό, ως άσπρο ή μαύρο, Η σημερινή Ευρώπη έχει παρελθόν, αλλά και παρόν και μέλλον, καθώς οι διεργασίες που την αλλάζουν συνεχίζονται. Οι διεργασίες του παρελθόντος την κατέστησαν ταυτόχρονα και μήτρα του τεχνολογικού πολιτισμού και των πολιτικών ελευθεριών, αλλά και τη γη που συσσωρεύτηκε ο λεηλατημένος πλούτος της αποικιακής εκμετάλλευσης των άλλων ηπείρων. Εστιάζοντας, συνεπώς, το φακό στο παρελθόν, αναδεικνύουμε τα δύο πρόσωπα της Ευρώπης: το θετικό και το αρνητικό. Και τα δύο αυτά πρόσωπα ανήκουν στην ιστορία της Ευρώπης και “μετέχουν” του πολιτισμού της. Στην ιστορική πορεία της Ευρώπης δημιουργήθηκε και κατά καιρούς μεγαλούργησε η Ευρωπαϊκή Ιδέα. Υπήρξαν φωτισμένοι άνθρωποι, οι οποίοι οραματίστηκαν την ευρωπαϊκή ιδέα και προσπάθησαν να την υλοποιήσουν. Το περιεχόμενο της ιδέας αυτής ήταν η παγίωση της ειρήνης και της ασφάλειας στη γηραιά ήπειρο. Προέβαλε το όραμα της ειρηνικής διευθέτησης των υποθέσεων της Ευρώπης και το τέλος των αιματηρών και εξοντωτικών πολέμων. Ήταν η απάντηση ειρήνης, το αντίβαρο του πολέμου. Οι πρωτοπόροι αυτοί εκφραστές της ευρωπαϊκής ιδέας κατάφεραν να σπείρουν για τις επόμενες γενιές. Η αναζήτηση του οράματος της Ευρωπαϊκής ενοποίησης και της ευρωπαϊκής ιδέας μέσα στο χρόνο αποτελούν την πρόκληση για τη σημερινή κρίση της Ε.Ε. Έναν παρόμοιο προβληματισμό επιχειρεί να προσεγγίσει και αυτό το βιβλίο. Επισκοπώντας τη μακραίωνη ιστορική διαδρομή της Ευρώπης με επιγραμματικό τρόπο, αυτή η μελέτη στοχεύει στην αναζήτηση των ιδεών, των πρωτοποριακών πρωτοβουλιών και των προσπαθειών που έγιναν για την ενοποίηση της Ευρώπης. Στο κύριο μέρος προσεγγίζει την υλοποίηση της ευρωπαϊκής ιδέας μετά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, τις ανάγκες που επέβαλαν μια τέτοια κατεύθυνση και τα πρώτα βήματα της ενοποίησης. Παρακολουθεί την πορεία προς την οικονομική-νομισματική ενοποίηση, την καθιέρωση του κοινού νομίσματος και την πολιτική ενοποίηση που επιχειρείται, όπου συντάσσεται και εγκρίνεται η Συνταγματική Συνθήκη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και με δημοψήφισμα απορρίπτεται από τους λαούς. Τέλος, καταγράφει συνοπτικά την κρίση της Ε.Ε. των 25 μετά την ουσιαστική απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης.