Το σπίτι με τα εφτά αετώματα

“Το σπίτι με τα εφτά αετώματα”: μυθιστόρημα, του Ναθαναήλ Χόθορν. Ένας τόμος σε σχήμα 16ο , σ.σ. 344″. Τα περιεχόμενα αυτού του βιβλίου δε διαψεύδουν τον πλούσιο, πυκνό και ρομαντικό τίτλο του. Διαθέσαμε μια ώρα σχεδόν σε κάθε αέτωμα χωριστά -ήταν μεγάλη η απόλαυση που νιώσαμε. Το βιβλίο αυτό μοιάζει με ωραία, παλιά κάμαρα, πλούσια αλλά και συνετά επιπλωμένη με κείνο ακριβώς το είδος των επίπλων που είναι τα πιο κατάλληλα για να την επιπλώσουν. Διαθέτει πολυτελέστατες κουρτίνες όπου είναι πλεγμένες σκηνές από τραγωδίες! Υπάρχουν παλιές πορσελάνες με σπάνια σχήματα, απλωμένες όμορφα πάνω στο σκαλιστό μπουφέ· υπάρχουν μεγάλοι και τεμπέλικοι σοφάδες για ν’ αφεθείς· υπάρχει μια θαυμάσια σερβάντα, γεμάτοι με άφθονα και ωραία εδέσματα· υπάρχει ένα άρωμα, σαν του παλιού κρασιού, μες στο αρμάρι· και υπάρχει, τέλος, ένας μικρός σκούρος τόμος σε μια γωνιά, με χρυσές αγκράφες, τυπωμένες με γοτθικά στοιχεία, που έχει τίτλο “Ο Χόθορν: Ένα πρόβλημα”. […]

Αυτά έγραφε ο Χέρμαν Μέλβιν (Herman Melville, 1819-1891), στις 16 Απριλίου 1851, στο γράμμα που έστειλε στον ίδιο το Χόθορν, όταν διάβασε τη νουβέλα του. Ένας ήρεμος αναγνώστης, που δεν έχει άγχος να τελειώσει όσο γίνεται πιο γρήγορα αυτό τον πρόλογο για ν’ αρχίσει να διαβάζει το μυθιστόρημα, ένας κατασταλαγμένος αναγνώστης που ξέρει πως ό,τι κι αν κάνει δε μπορεί να προλάβει να γνωρίσει τα πάντα σ’ ετούτη τη ζωή· ένας τέτοιος άνθρωπος, που βρίσκει βαθιά αγαλλίαση να σπαταλάει το χρόνο του εμβαθύνοντας σε σημαδιακές λεπτομέρειες, δε θα προσπεράσει ασφαλώς τα λόγια του Μέλβιλ χωρίς να στοχαστεί πάνω στο μυστικό τους νόημα. Ο αναγνώστης που διαβάζει αυτές τις γραμμές θα καταλάβει τι θέλω να πω, αν συνειδητοποιήσει τί ακριβώς εννοεί ο Μέλβιλ στην παραπάνω περικοπή. Γιατί εκείνο που τονίζει με την κομψή μεταφορά είναι τούτο: πώς το “Σπίτι με τα εφτά αετώματα”, αν και αποτελεί ένα τερπνό και άρτιο από καλλιτεχνική άποψη μυθιστόρημα, αν και πρόκειται για ένα “βατό” βιβλίο, δεν παύει ωστόσο να είναι ένα άλυτο πρόβλημα, ένας γρίφος, που εκφράζει το αινιγματικό πνεύμα του συγγραφέα του. […]

(από τα προλεγόμενα του Α. Κ. Χριστοδούλου)