Αυτοστέγαση, τώρα!

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια πρώτη απόπειρα να φωτιστεί η “αθέατη” πλευρά της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα, η βοήθεια στη στέγαση: ένα απολύτως προσδιορισμένο επεισόδιο που τοποθετούσε το δίλημμα “καπιταλισμός ή κομμουνισμός” στο πολύ οικείο επίπεδο του καθημερινού βίου και της διαμόρφωσης τρόπων ζωής. Σε μια εποχή που τα κράτη της Ευρώπης ανοικοδομούσαν την κατοικία για τους πολλούς στη βάση του συστήματος που είχαν αναπτύξει από τον μεσοπόλεμο, δηλαδή του κρατικά παρεχόμενου μπλοκ κατοικιών, οι Έλληνες δεν έλαβαν από πρόνοια του κράτους παρά σε ελάχιστες ποσότητες το προϊόν “τελειωμένη κατοικία”. Αντί αυτού, αυτό το οποίο τους προσφέρθηκε ήταν το αποτέλεσμα της μελετημένης εφαρμογής μιας αμερικανικής σύλληψης, μιας τεχνογνωσίας, που ακόμα τελούσε υπό έλεγχο και τελειοποιούταν, και ονομάστηκε “υποστηριζόμενη αυτοβοήθεια στη στέγαση”. Η Ελλάδα υπήρξε το πρώτο παγκοσμίως πείραμα μεγάλης κλίμακας με βάση το οποίο οι Αμερικάνοι μπόρεσαν να αποτιμήσουν τα οφέλη της αυτοβοήθειας στη στέγαση, την οποία, μέσα από μια σειρά επίσημων θεσμών, φορέων και οργανισμών θα εφάρμοζαν στη συνέχεια, σχεδόν σε όλον τον “αναπτυσσόμενο” κόσμο.

Για τους Αμερικάνους σύμβουλους στέγασης που ήρθαν στην Ελλάδα, η προτροπή για αυτοστέγαση στη διάρκεια της Ανοικοδόμησης δεν ήταν απλώς υποκατάστατο της παροχής “τελειωμένης στέγης”, ούτε η εκπλήρωση ενός γενικού λαϊκού αιτήματος για στέγαση με ίδια μέσα (ως ικανοποίηση της ιδιαίτερης “φύσης” του Έλληνα, αυτού του υποτιθέμενου λάτρη της ιδιόκτητης στέγης). Με την εφαρμογή των προγραμμάτων αυτοστέγασης, ο ελληνικός λαός αναμένονταν ότι θα διδαχθεί κοινωνικές συμπεριφορές, θα μυηθεί σε νέα ιδανικά και αξίες – τελικά, θα αποκτήσει μια νέα ψυχολογία, η οποία θα διαμόρφωνε τη νέα, εκσυγχρονισμένη, ταυτότητά του. Στη σφαίρα επιρροής των Αμερικάνων, η με ίδιες προσπάθειες απόκτηση ιδιωτικής στέγης έγινε πραγματικά το κυρίαρχο εργαλείο μέσω του οποίου μια ολόκληρη χώρα διαπραγματεύτηκε τη μετάβασή της στη νεωτερικότητα.