Η στέπα

Όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η “Στέπα”, όλοι οι κριτικοί την επαίνεσαν με τα πιο κολακευτικά λόγια. Είπαν ότι ο Τσέχωφ είναι μεγαλοφυία και τον συγκρίνανε με τον Γκόγκολ και τον Τολστόη. Ο Γκόρκη είπε ότι όλες οι σελίδες της “Στέπας” είναι σαν κεντημένες με ψιλό μαργαριτάρι. Και μια άλλη φορά έγραψε στον Τσέχωφ: “Ξέρετε τι κάνετε; Σκοτώνετε το ρεαλισμό… Σε λίγο θα πεθάνει, για πολύ καιρό μάλιστα… Κανένας δεν ξέρει να γράφει έτσι απλά όπως εσείς για απλά πράγματα… Τα διηγήματά σας είναι μικρά όμορφα μπουκάλια γεμάτα με όλα τα αρώματα της ζωής…”. Στη νουβέλα αυτή η Στέπα δεν είναι σκηνικό, είναι ένα πρόσωπο, είναι ένας ολόκληρος κόσμος. Κέντρο στα διηγήματα του Τσέχωφ είναι σχεδόν πάντα ο άνθρωπος, όποια κι αν είναι η ιστορία του, και κυρίως όταν δεν έχει καμιά ιστορία. Όταν όμως θέλει να παρουσιάσει ένα αντικείμενο ή ένα ζώο, τότε και αυτά γίνονται πρόσωπα. Το αγοράκι που είναι το κεντρικό πρόσωπο της Στέπας και οι άνθρωποι που είναι γύρω του ταξιδεύουν με τη μπρίτσκα ή με τα αργοκούνητα κάρα και μαζί τους ταξιδεύει και η στέπα. Τους καίει ο ήλιος, τους μουσκεύει η βροχή, δροσίζονται στο ποτάμι, ο πραγματικός όμως ήρωας της νουβέλας είναι η στέπα. Είναι η μόνη νουβέλα του Τσέχωφ όπου ήρωας είναι η φύση. Και φαίνεται να συμβολίζει αυτό που αναζητούν οι άνθρωποι στη ζωή.