Ορθοδοξία και Δύση στη νεώτερη Ελλάδα

Η λέξη Ορθοδοξία και η λέξη Δύση δεν παραπέμπουν σε αντίπαλες ιδεολογίες ή σε θρησκείες διαφορετικές. Δηλώνουν διαφορά πολιτισμών, δηλαδή διαφορά νοήματος της ύπαρξης και τρόπου του βίου – διαφορά σαρκωμένη στους θεσμούς, στην Τέχνη, στην ιεράρχηση των αναγκών. «Εκδυτικισμένος Έλληνας» ή «εξελληνισμένος Δυτικός» συνιστούν γλωσσικές αντιφάσεις: σαν να λέμε «ξύλινο σίδερο» ή «σιδερένιο ξύλο». Όμως, στο ελληνώνυμο κρατίδιο, που η Δύση συγκαταβατικά ανέχθηκε να σχηματιστεί σαν καρπός της εξέγερσης των Ελλήνων ενάντια στον τουρκικό ζυγό, το σίδερο έγινε ξύλινο και η Ορθόδοξη Εκκλησία συμβατική «εθνική θρησκεία». Το βιβλίο φωτίζει αυτή την ανίερη αλχημεία.