Το βαλς του αποχαιρετισμού

Μια ορεινή λουτρόπολη, μια μικρή πόλη ολόκληρος κόσμος, σαν το πανδοχείο του Δον Κιχότη, όπου συναντώνται και συγχέονται ρεαλιστικό και φανταστικό, πραγματικό και εξωπραγματικό (αν και “τίποτα δεν είναι πιο πραγματικό απ’ το εξωπραγματικό”). Γυναίκες στείρες που αναζητούν τη γονιμότητα στα ιαματικά νερά, ο ιδιόρρυθμος γιατρός με το δικό του σχέδιο ευγονικής, ο βαθιά θεολογημένος και φιλόσοφος των ηδονών του βίου Αμερικανός ασθενής, ο πρώην πολιτικός κρατούμενος που εγκαταλείπει τη χώρα του ανακαλύπτοντας πως δεν την είχε τελικά γνωρίσει ούτε καν ζήσει, ο διάσημος τρομπετίστας και η όμορφη νοσοκόμα με τ’ αχυρόχρωμα μαλλιά στροβιλίζονται σ’ ένα αποχαιρετιστήριο βαλς, οδηγημένοι από την απαράμιλλη χορογραφία του Κούντερα. Σ’ ένα “μαύρο βοντβίλ” σε πέντε πράξεις, μια κωμωδία φαινομενικά ανάλαφρη, γεμάτη εξαιρετικές συμπτώσεις και ριζικές ανατροπές, τονισμένη με μαύρο χιούμορ κι ακόμα πιο πικρό σαρκασμό, με υπερβολές που αναδεικνύουν την γκροτέσκα πλευρά του τραγικού, οι ήρωες του “Βαλς” αποχαιρετούν μια εποχή.

Με το “Βαλς του αποχαιρετισμού” αποχαιρέτησε και ο Κούντερα τη χώρα του, καθώς ήταν το τελευταίο έργο που έγραψε εκεί προτού εγκατασταθεί στη Γαλλία, με την πρόθεση μάλιστα να είναι το τελευταίο του μυθιστόρημα. Με εύγλωττο αρχικό τίτλο “Επίλογος”, το “Βαλς” γράφτηκε το 1971-72, λίγα χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία, και δεν κυκλοφόρησε στα τσέχικα, παρά εκδόθηκε κατευθείαν σε γαλλική μετάφραση το 1976 στο Παρίσι.