Η νόηση μιας μηχανής

Το δοκίμιο αυτό δημοσιεύτηκε το 1946 στις εκδόσεις Jacques Melot με το παρακάτω σημείωμα του συγγραφέα: «Η κινούμενη εικόνα φέρνει μέσα της τα στοιχεία μιας γενικής αναπαράστασης του σύμπαντος που τείνει λίγο-πολύ να μετασχηματίσει ολόκληρη τη σκέψη. Έτσι, πολύ παλιά, αιώνια προβλήματα (ο ανταγωνισμός ανάμεσα στην ύλη και το πνεύμα, ανάμεσα στη συνέχεια και την ασυνέχεια, ανάμεσα στην κίνηση και την ακινησία, τη φύση του χώρου και του χρόνου, την ύπαρξη ή την ανυπαρξία κάθε αλήθειας) φαίνονται κάτω από ένα καινούργιο φως. Μια φιλοσοφία μπορεί λοιπόν να γεννηθεί απ’ αυτά τα παιχνίδια της σκιάς και του φωτός, όπου το κοινό δεν βλέπει στην αρχή παρά μόνο μια συναισθηματική ή κωμική ίντριγκα. Οι νέες εικόνες που σχηματίστηκαν από τα αστρονομικά γυαλιά και τα γυαλιά του μικροσκοπίου άλλαξαν βαθιά, ενεργοποίησαν απεριόριστα όλες τις ανθρώπινες γνώσεις. Οι εικόνες που δημιουργήθηκαν απ’ αυτό το καινούριο οπτικό σύστημα, αυτό το είδος του εγκέφαλου-ρομπότ που είναι το κινηματογραφικό όργανο, θα έχουν άραγε μια εξίσου μεγάλη επίδραση στην εξέλιξη της κουλτούρας και του πολιτισμού; Είναι ένα ζήτημα που άξιζε να τεθεί».