Εικόνα και κοινωνία

Η αίσθηση που μας συνδέει διαρκώς με τον κόσμο είναι η όραση. Ίσως γι’ αυτό οι φιλόσοφοι -από την αρχαιότητα- την καταδίκασαν ως επιρρεπή στο σφάλμα: στην οφθαλμαπάτη. Διαρκής, προφανής και αυτονόητη, η εικόνα είναι κάτι που δεν σκεφτόμαστε εύκολα, παρά μόνο όταν δημιουργείται μηχανικά. Και πάλι, όμως, αμφιβάλλουμε για την ειλικρίνεια, για την αυθεντικότητα, για την αλήθεια της προφάνειάς της.

Μέσα από ιστορίες για εικόνες και ιστορίες με εικόνες, το βιβλίο μελετά τους μηχανισμούς της οπτικής αναπαράστασης και τις αμφίδρομες σχέσεις που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στην εικόνα και την κοινωνία. Τα ίδια ονόματα, οι ίδιες εικόνες διατρέχουν ξανά και ξανά τα κείμενα, καθώς κοιτάζοντας στο παρελθόν εμφανίζονται να στοιχειώνουν τους εφιάλτες της επιστήμης.

Παράλληλα, το βιβλίο “Εικόνα και Κοινωνία” ασχολείται με τις δυνατότητες που προσφέρει στις κοινωνικές επιστήμες η συστηματική αξιοποίηση των εικόνων και ειδικότερα με ερωτήματα όπως:

– Ποια είναι η θέση της εικόνας στην κοινωνική έρευνα;
– Πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις εικόνες ως δεδομένα για να κατανοήσουμε τα κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα του παρελθόντος και του παρόντος;
– Σε ποιο βαθμό οι εικόνες μάς επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε την αφήγηση της κοινωνίας, του πολιτιστικού πλαισίου της, αυτού που με μια λέξη ονομάζουμε “εποχή”;
– Ποιες μέθοδοι μας επιτρέπουν να διεξάγουμε την έρευνα με εικόνες, πατώντας σε ασφαλές έδαφος και χωρίς αυτοσχεδιασμούς;
– Ποια η σχέση της εικόνας με τη γνώση, την εξουσία και το κοινωνικό πλαίσιο παραγωγής της φωτογραφίας;