Δύο λέξεις

Δύο λέξεις, Αριστερά-Δεξιά, συγκροτούν για τρεις ολόκληρους αιώνες το πεδίο της πολιτικής και άρα της αντιπαράθεσης ιδεών, προγραμμάτων και πρακτικών. Γύρω από τις δύο αυτές έννοιες, που είναι ταυτόχρονα δύο τόποι, δύο αισθητικές και δύο αντιλήψεις για την κοινωνία, κινείται το πολιτικό σύμπαν της εποχής της νεωτερικότητας.

Σήμερα, ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα είναι αν η διάκριση αυτή διατηρεί ακόμη τη σημασία της ή αν έχει ξεπεραστεί από άλλες διακρίσεις που ζητούν να βγουν στην επιφάνεια και να εκθρονίσουν το κλασικό αυτό δίπολο. Χωρίς όμως αυτή τη διάκριση, είναι πολύ δύσκολο να συνεννοηθούμε. Σίγουρα υπάρχουν πολλές νέες προκλήσεις, εξακολουθούν όμως να υπάρχουν και κάποιες επίμονες έννοιες.

– Η θέση ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι η αριστερότερη (με την έννοια προφανώς της προοδευτικότερης) δυνατή εκδοχή ενός μεγάλου πολυσυλλεκτικού κόμματος εξουσίας, τι σημαίνει για τον δύσπιστο πολίτη του 21ου αιώνα;

– Η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση όξυνε ή άμβλυνε τη σημασία της διάκρισης μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, και, με τη σειρά της, πώς συνδέεται η διάκριση αυτή με την υπέρβαση της ευρωπαϊκής αμηχανίας, και πώς μπορεί να δώσει ξανά νόημα στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο;

– Η άνοδος της άκρας Δεξιάς στην Ευρώπη επιβεβαιώνει ή αμφισβητεί την κλασική αυτή διάκριση;