Η μεταπολιτευτική κριτική στον καθρέφτη

Γιατί να διαβάσω μια βιβλιοκριτική; Γιατί να εμπιστευθώ έναν κριτικό και τι παραπάνω ξέρει αυτός από εμένα; Γιατί δεν βαθμολογούν τα βιβλία με αστεράκια, όπως κάνουν στις κριτικές κινηματογράφου; Γιατί να λάβω υπόψη μου την υποκειμενική του σκοπιά; Μα δεν είναι όλοι οι κριτικοί λογοτεχνίας ξεπουλημένοι στους εκδοτικούς οίκους και στα ποικίλα συμφέροντα; Ποια κριτική ασκούν οι διάφοροι βιβλιοϊστολόγοι; Πόσο η βιβλιοκριτική παρεμβαίνει ενεργά στην πνευματική ζωή της Ελλάδας;

Σ’ αυτά και άλλα ανάλογα ερωτήματα απαντούν οι ίδιοι οι κριτικοί (ή τα προσπερνάνε) δείχνοντας έτσι την αυτοσυνειδησία τους, τον τρόπο δηλαδή που οι ίδιοι εδώ και σαράντα χρόνια βλέπουν τον εαυτό τους και γενικότερα την κριτική τέχνη. Οι βιβλιοκριτικοί, οι πανεπιστημιακοί, οι συγγραφείς κ.ά. συχνά στοχάζονται για τις λειτουργίες και τα όρια της κριτικής, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και τα μειονεκτήματα που η ίδια κουβαλά, για τις ιδεολογικές της αγκυλώσεις και τις εκκρεμείς μετακινήσεις της ανάμεσα στην αντικειμενικότητα και την υποκειμενικότητα.

Αυτός ο τόμος επιχειρεί να καταγράψει και να αναλύσει τη “μετακριτική συνθήκη”, τον λόγο δηλαδή των εμπλεκομένων που θέτει ερωτήματα για την κριτική, συχνά δίνει απαντήσεις και συνομιλεί με τις απόψεις των άλλων σε πολύ γόνιμους διαλόγους που διατρέχουν όλο το φάσμα της μεταπολίτευσης.

Εν τέλει ποιο είναι το πρόσωπο της κριτικής μας όπως φαίνεται στον καθρέφτη της;

Γ.Ν.Π.