Νίτσε και Ντοστογιέβσκη

O Νίτσε ανακάλυψε τον Ντοστογιέφσκι τον χειμώνα του 1886-87, όταν ξετρύπωσε μια γαλλική μετάφραση του “Υπογείου” σ’ ένα βιβλιοπωλείο της Νίκαιας. Δύο χρόνια αργότερα, θα τον χαρακτήριζε ως τον μόνο ψυχολόγο από τον οποίο είχε κάτι να μάθει. Η δεύτερη “συνάντησή” τους έγινε στις παρυφές του μηδενισμού. Ο Νίτσε ανακοίνωσε τον θάνατο του Θεού, ενώ ο Ντοστογιέβσκη επισήμανε τους κινδύνους που εγκυμονούσε ο αθεϊσμός.

Το ανά χείρας βιβλίο περιγράφει και τις δύο όψεις αυτής της συνάντησης, ακολουθώντας το νήμα που προσφέρει η αλληλογραφία του Νίτσε. Ο Paolo Stellino πραγματοποιεί μια λεπτομερή ανάλυση της ενασχόλησης του Νίτσε με το έργο του Ντοστογιέβσκη, από την πρώτη εκείνη επαφή στην Νίκαια, μέχρι τις τελευταίες μέρες, πριν την ψυχική κατάρρευση του φιλοσόφου.

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην ανασκευή της ευρέως διαδεδομένης και στερεότυπης άποψης, σύμφωνα με την οποία ο Ντοστογιέβσκη πρόβλεψε και επέκρινε στα μεγάλα μυθιστορήματά του μερικές από τις πιο επικίνδυνες και μηδενιστικές θεωρίες του Νίτσε.

Για την ανασκευή αυτής της άποψης, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στο ηθικό δίλημμα: Αν ο Θεός δεν υπάρχει, επιτρέπονται τα πάντα;