Στη σωφρονιστική αποικία

Περιέχει το δραματοποιημένο και το πεζό κείμενο, κείμενα για την παράσταση και για το ίδιο το κείμενο, χρονολόγιο του Κάφκα και των παραστάσεων έργων του στην Ελλάδα, κ.ά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ

Εγγραφέας;

ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ

Ναι, ΕΓΓΡΑΦΕΑΣ. Ταιριαστό όνομα, δεν βρίσκετε; Οι βελόνες του είναι τοποθετημένες όπως στη σβάρνα του γεωργού και λειτουργεί όπως αυτή, αν και σε περιορισμένο χώρο και πολύ πιο καλλιτεχνικά. Ο Κατάδικος είναι ξαπλωμένος στο ΚΡΕΒΑΤΙ. Ολόκληρη η επιφάνεια του ΚΡΕΒΑΤΙΟΥ είναι καλυμμένη από ένα στρώμα βαμβάκι. Ξαπλώνουμε τον Κατάδικο, γυμνό φυσικά, μπρούμυτα πάνω στο βαμβάκι· με τα λουριά αυτά τον κρατάμε δεμένο απ’ τα χέρια, τα πόδια και τον λαιμό. Εδώ, στην κορυφή του ΚΡΕΒΑΤΙΟΥ, ο άνθρωπος ακουμπάει το κεφάλι του. Στο σημείο αυτό υπάρχει ένα μικρό τσόχινο βούλωμα, που ρυθμίζεται εύκολα για να μπαίνει αμέσως στο στόμα του. Σκοπός του είναι να εμποδίσει τον άνθρωπο να φωνάξει ή να δαγκώσει τη γλώσσα του. Ο Κατάδικος δεν μπορεί παρά να βάλει την τσόχα στο στόμα του, αλλιώς το λουρί του λαιμού θα του τσακίσει τον σβέρκο!

Η “Σωφρονιστική αποικία” του Κάφκα (γράφτηκε το 1919) θα έλεγε κανείς ότι καταδεικνύει φαινόμενα που στιγμάτισαν την ιστορική μνήμη του 20ού αιώνα, όπως τα γκουλάγκ, Άουσβιτς, Γκουαντάναμο, λευκά κελιά, ξερονήσια κτλ., πολύ πριν αυτά παρουσιαστούν. Κατά μία έννοια, λοιπόν, η πολιτική σημασιοδότηση του έργου ως καταγγελία του φαινομένου “ολοκληρωτισμός” γίνεται από την πρώτη στιγμή σαφής. Χωρίς να αγνοούμε τη σημαντικότητα αυτής της πολιτικής προσέγγισης, έχει ενδιαφέρον να διερωτηθούμε τι άλλο υπάρχει πιο πέρα, μετά-το-πολιτικό, φέροντας τον απόηχο ή τη Μνήμη του. Για μας, η έρευνα επικεντρώνεται στο ζήτημα του εγκλεισμού του σύγχρονου ανθρώπου στην ίδια του την ύπαρξη, στα γρανάζια του κοινωνικού του σώματος.

Σάββας Στρούμπος

[απόσπασμα από το κείμενο “Στα χνάρια της Σωφρονιστικής αποικίας”]

Η δραματοποιημένη μορφή του διηγήματος του Φραντς Κάφκα, “Στη σωφρονιστική αποικία”, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τη θεατρική ομάδα Σημείο Μηδέν στον Χώρο Ιστορικής Μνήμης (Κοραή 4) στις 5 Φεβρουαρίου 2009.